İrlanda Cumhuriyeti, optisyenlik
eğitimi bulunmayan, sadece optometri eğitimi veren 4 Milyon nüfusa sahip bir
ülke konumunda olup, 2001 yılı verilerine göre 350 Optometrist ve 150 Optisyene
sahiptir. Optisyenler, eğitimlerini İngiltere’de almaktadırlar. Ülkedeki
Oftalmolog sayısı (kesin rakamlar daha sonra bildirilecektir) 50 civarındadır.
Dublin’de yeni açılan Optometri Koleji, donanımı ve eğitim kadrosu açısından son
derece ileri bir seviyededir. Optometri Kolejinin binası ve kuruluşu için
İrlanda Hükümeti tarafından 2.000.000 Euro sağlanmıştır. Toplam 800.000 Euro
bedelindeki cihaz donanımı, sektör tarafından bağışlanmıştır.
Kolejin giriş katında, son sınıf öğrencileri tarafından muayene edilen hastalara
ne şekilde gözlük verileceği (çerçeve, cam ve ayarlama) öğrenecekleri stantlar
bulunmaktadır. Aynı şekilde kolej binasında, gözlük yapımı için atölyeler
mevcuttur. Kolejin son sınıf öğrencileri, Kolejdeki dört yıllık eğitimlerinden
sonra bir müessesede staj yapmak yerine bu Kolejde stajlarını tamamlamakta,
stajdan sonra girdikleri meslek örgütü sınavından geçerek, akabinde doğrudan
dükkan açma hakkına sahip olmaktadırlar.
Fakültede, 20 muayene odası mevcuttur. Gelen hastalar, stajyer öğrenciler
tarafından bu odalarda muayene edilmektedir. Refraksiyon muayenesi için yeni bir
yazılım kullanılmaktadır. Bundan başka hasta kayıtları için büyük bir yazılım
şirketi tarafından özel bir program yazılımı fakültenin kullanımına sunulmuştur.
Hasta kayıtları büyük gizlilik içinde tutulmakta, muayene eden stajyer
optometriste her defasında muayene edilen hastanın kayıtları resepsiyon
tarafından sağlanmaktadır.
İlk dört yıllık eğitimlerinde, öğrencilerin teorik eğitimlerinin yanı sıra,
15-20 kişilik sınıflar halinde katıldıkları uygulamalı (atölye) eğitimleri
mevcuttur. Bu sınıflarda, öğrencilerin her birine ayrı fokimetre sunulmaktadır.
PROFESYONEL HİZMET KOMİTESİ TOPLANTISI
14 Ekim 2006 Cumartesi saat 09.00
Komite Başkanı’nın toplantıyı açmasını takiben mazeretli ülke ve
delegasyonlarının isimleri okundu. Başkan, 22 Ekim 2005 tarihinde Paris’te
yapılan Profesyonel Hizmet Komitesi protokolüne değinerek, katılımcılara,
protokol ile ilgili görüşmek istedikleri bir konu olup olmadığını sordu. Başkan,
katılımcılardan her hangi bir talep gelmeyince, protokolü imzaladı. Gündemin
görüşülecek ilk konu, ECOO tarafından bir Mesleki Davranış/Etik Kuralları
hazırlanması idi. Başkan delegelere, ECOO’nun bir taslak hazırlaması konusundaki
düşüncelerini sordu. Türkiye, ECOO’nun bu konuda bir uluslararası meslek örgütü
sıfatıyla, mutlaka bu tip bir taslağı hazırlayarak tüm üye ülkelere göndermesi
gerektiğini ifade etti. İngiltere, tüm ülkelerde farklı meslek mevzuatı geçerli
olduğundan ve ayrıntıların mevcut ülkedeki meslek mevzuatıyla aykırı düşmesi
tehlikesi doğacağından, söz konusu etik kuralların yer alacağı taslağın mümkün
olduğunca ana hatlarla belirlenmiş olması, detaylandırılmaması gerektiği
yönünden fikir belirtti. Profesyonel Hizmet Komitesi’nin bir Davranış/Etik
Kuralları taslağı hazırlaması ve bu taslağın ana hatlarda sınırlı kalması
konuları oylamaya sunularak kabul edildi. Konu, komitenin yapılacak işler
listesine alındı ve bir çalışma grubu oluşturulmasına karar verildi. ECOO’nun
hazırlayacağı Etik Kurallar şeması, ileriki günlerde üye ülkelere
gönderilecektir.
Avrupa’da zincir mağazaların sürekli olarak gelişmesi ve geleneksel bağımsız
gözlükçüyü iyice geriye itmesi konusu hakkında görüşüldü.
Almanya’dan, oftalmologların kendi bünyelerinde gözlük satmak yönündeki talep ve
girişimlerinin giderek artması hakkında bir şikayet ve duruma ilişkin her
ülkenin sektörler ilgili kendi istatistiklerini Almanya ZVA’ya ve ECOO’ya bir
araştırma için göndermesi ricası geldi. Konu genel olarak ülke delegeleri
arasında tartışıldı. Özellikle ülkelerde istatistiklerin tutulması üzerinde
duruldu. Komite Başkanı, her üye ülkeden kendi ülkelerine ait istatistiki
veriler göndermesini istedi. Üyelerden genel olarak, Komitenin bir hazır
formatta anket hazırlaması ve bunu üye ülkelerin meslek örgütlerine göndermesi
talebi geldi. Toplanacak verilerin kesinlik derecelerinin ne kadar önemli olduğu
konusu konuşuldu. Genel olarak varılan kanı, eğer çok net ve kesin istatistik
rakamlarının üzerinde durulacaksa, çok teferruatlı ve maliyetli işlemlerin
gerekeceğini, ancak yaklaşık rakamların da öncelikle genel olarak ECOO
bünyesindeki üye ülkelerin genel anlamda işine yarayacağı idi. Toplantıya
dinleyici olarak katılan CIBA Vision kontakt lens firması temsilcisi,
kendilerinin de dahil oldukları bir organizasyonun, tüm dünya ülkelerindeki
kontakt lens satış ve kullanım istatistiklerini toplayıp 3 ayda bir rapor olarak
firmalara gönderdiklerini, ve bu bilgileri ECOO ve üyelerine açacağını ifade
etti. Komite Başkanı, üye ülkelere verilerini girecekleri bir anketin
hazırlanması konusunu komitenin yapacağı işler listesine aldı.
İnternet üzerinden gözlük ve kontakt
lenslerin satışının toplum sağlığına tehdit oluşturduğu düşüncesinden yola
çıkarak ve aynı zamanda optisyenlik müesseselerinde satılan ürünlerden güneş
gözlüklerinin kişisel koruma kapsamına alınarak ve numarasız kontakt lenslerin
Tıbbi Cihaz Yönetmeliğinden çıkartılmış olması gerçeğinin, optisyen
müesseselerinin kazançlarını ve kar etme alanlarını ciddi anlamda daralttığı
düşüncesi görüşüldü. Türkiye delegasyonu, bu konuda ECOO’nun Avrupa Komisyonuna
ciddi bir şekilde baskı yapması gerektiğini hatırlattı. İngiltere’nin de
desteğiyle, Türkiye’nin teklifine diğer ülke delegasyonları da katılım gösterdi.
ECOO bülteninde de açıkladığı gibi, diyoptrisiz kozmetik kontakt lenslerin de
Tıbbi Cihaz Yönetmeliği kapsamına alınması yönünde CIBA Vision’un Avrupa
Komisyona gerekli girişimi yaptığı, ECOO Genel Sekreterinin de bununla ilgili
gerekli çalışma sonuçlarını Komisyona ilettiği açıklandı. ECOO Genel Sekreteri
Richard Carswell, yukarıda anılan konularda ECOO’nun Avrupa Komisyonu bazındaki
çalışmaları ve görüşülen/görüşülecek konular hakkında kısa bir özet verdi. Özet,
aşağıdaki (taslak) yönetmelikleri içermekteydi:
1.
Numarasız Kontakt Lensler ve Tıbbi Cihazlar Yönetmeliği;
2.
Mesleki Yeterliliklerin Tanınması Hakkında Yönetmelik;
3. Mesleki Etik Kuralları Hakkında Yönetmelik;
4. Avrupa Komisyonu Sağlık Bakım Hizmetleri Hakkındaki Taslak İletişimi;
5. Sürücülerin Görüşü ve Sürücü Ehliyetleri Hakkında Taslak Yönetmelik;
ECOO Genel Sekreterinin Avrupa Komisyonu bazındaki bu çalışmaları tüm hızıyla
devam etmektedir.
Güney Kıbrıs Cumhuriyeti Delegesi ve Dernek Başkanı Bay Adolfos Kannetis
tarafından, Kıbrıs’taki mesleki uygulamalar ile ilgili özet bir sunum yapıldı.
Toplantı, bir sonraki toplantının Portekiz’in Lizbon kentinde yapılacağı
duyurularak kapatıldı.
EĞİTİM KOMİTESİ TOPLANTISI
14 Ekim 2006 Cumartesi saat 14.00
Komite Başkanı’nın toplantıyı açmasını takiben mazeretli ülke ve
delegasyonlarının isimleri okundu. Başkan, 22 Ekim 2005 tarihinde Paris’te
yapılan Eğitim Komitesi Toplantısı protokolüne değinerek, katılımcılara,
protokol ile ilgili görüşmek istedikleri bir konu olup olmadığını sordu. Başkan,
katılımcılardan her hangi bir talep gelmeyince, protokolü imzaladı. Gündemde
görüşülecek ilk konu, Optometri Avrupa Diploması’nın Yönetim Kurulu Başkanı Bay
Cagnolati’nin Avrupa Diploması sınavlarındaki son durum hakkındaki raporu idi.
Katılan adayların sayısının ve hangi sınavda kaç kişinin başarılı olduğunun
açıklandığı bir sunum yapıldı. Bu yıl üç kişi Avrupa Diploması almaya ve
isimlerinin başında EUROPTOM unvanını kullanmaya hak kazandı. (Diplomalar, aynı
gün akşamı düzenlenen akşam yemeğinde, tüm delegasyonların huzurunda bu kişilere
takdim edildi).
ECOO Avrupa Optometri Diploması ders müfredatının, içeriğinde değişiklik olmadan
yapılmış revize hali tanıtıldı. Söz konusu yeni müfredatta, konular daha net
şekilde sıralanmış olup, Diploma için çalışacak öğrencinin kendisini hazırlaması
daha kolay hale getirilmiş.
Avrupa Diploması’nın İngiltere’deki mesleğin belirleyici kurulu olan Genel Optik
Konseyi tarafından kabul edildiği bildirildi. Genel Optik Konseyi, kabulüne ön
koşul olarak ve Diploma sahibini daha yetkin kılacak şekilde, bir “hasta
portföyü” tutulmasını istemişti. Bu şart üzerine ECOO Avrupa Diploması Kurulu,
yeni hasta portföyü sistemini Diploma işlevine dahil etti. Avrupa Diploması için
başvuran adaylar, başvuru anından itibaren, baktıkları/bakacakları hastaların
kayıtlarını ve kendi tamamladıkları/tamamlayacakları ek eğitimlerin listesini bu
portföyde tutacaklar. Portföy, Diploma alındıktan sonra, Avrupa Birliği
dahilindeki herhangi bir ülkede çalışabilmek için kayıt ve meslek lisansı almaya
anahtar niteliği taşıyacak.
ECOO’nun öncülüğünde başlatılan İkiz Üniversiteler Projesi konusu açıklandı ve
görüşüldü. Projenin içeriğinde, Doğu ve Batı Avrupa ülkelerindeki
üniversitelerin kendi aralarında okutman ve öğrenci değişimleri uygulamaları
var. Buna ön çalışma olarak, ECOO delegasyonlarından, kendi ülkelerindeki
üniversitelerden, bu projeye katılabilecek olanların listesini vermeleri
istendi. Proje hakkındaki çalışma grubu ve gelişmeler duyurulacak.
ETP ECOO Öğretim Programı’nın (ECOO Teaching Programme) geliştirilmesi hakkında
Komite Başkanı Bay Crelier’den bir sunum dinlendi. ECOO’nun bu yeni programında,
her ülkeye kendi yetkinliklerini, Diplomanın gerektirdikleriyle karşılaştırma
imkanı ve bu yetkinlikleri, Diplomaya hak kazandıracak şekilde uyarlama şansı
tanıyacak bir uygunluk değerlendirme sistemi geliştirilmektedir. Hedef, bir ECOO
Meslek Akademisi kurulmasıdır. Bununla ilgili ilk girişimin organizasyonu,
toplantıya dinleyici olarak katılmakta olan Ciba Vision temsilcisi Bay Helmer
Schweizer tarafından sunuldu. Schweizer, yeri ve zamanı ECOO tarafından organize
edilmesi şartıyla, tüm seçilen Üniversite yetkililerinin katılacağı büyük bir
toplantının organizasyonunun sponsorluğunu kabul etti. Konu ile ilgili
gelişmeler, ECOO tarafından delegasyonlara bildirilecek.
İsveç delegasyonundan Bay Folkesson’un isteğiyle, ulusal bir CET- Eğitim ve
Öğretimin Devamı planı (Continuing Education and Training) için bir örnek (şema)
geliştirme imkanı konusunda görüşüldü. Bu konuda üye ülke delegasyonlarının
fikri alındı. Mesleklerin Avrupa Birliği ülkeleri bazında serbest dolaşımı
imkanının sağlanması açısından, farklı ülkelerdeki eğitim kurumlarında verilen
aynı veya benzeri eğitimlerde aynı kredi puanlarının sağlanabiliyor olması ve
eğitimlerin eşdeğer hale getirilmesinin üzerinde çalışılması gerekmektedir. Konu
ile ilgili olarak ECOO öncülüğünde, üye ülkelerin kendi eğitim kurumları ile
görüşmelerine ihtiyaç bulunmaktadır.
Eğitim Komitesi toplantısında görüşülen bir başka konu, üye ülke delegasyon kişi
sayısının üç kişiden dört kişiye yükseltilerek, mutlaka söz konusu ülkeden bir
akademisyenin de bu delegasyona katılması önerisi idi. Türkiye Optik ve
Optometrik Meslekler Derneği, ECOO’da Türkiye’yi üniversiteler nezdinde temsil
edecek bir delegasyon çalışması yapmaktadır.
Toplantı, bir sonraki toplantının
Portekiz’in Lizbon kentinde yapılacağı duyurularak kapatıldı.
Genel Kurul’a
geçilerek, ECOO Yönetim Kurulu, Başkan, Başkan Yardımcısı, Sayman ve Komite
Başkanları’nın kapalı oylama suretiyle seçimleri yapıldı. Seçim sonuçları ECOO
tarafından üye ülkelere yakın zamanda duyurulacaktır.